کابوسها و وحشت های شبانه ی کودکان

انجام توصیه‌های زیر برای کاهش اثرات کابوس­ها، کارا و موثر خواهد بود:

 کابوسها و وحشت های شبانه ی کودک ,وقتی کودک شما به خاطر کابوس جیغ می‌زند، به ­سرعت سراغِ او رفته و اطمینان دهید که از او محافظت می‌کنید و همراه او هستید. تا جایی که ممکن است آرام باشید و با صدای ملایم به او اطمینان خاطر دهید که جایش امن است.
تا زمانی که آرام شود، کنارش بمانید. اگر کاملاً بیدار نشده و به نظر می‌رسد که هنوز کابوس می‌بیند، او را بیدار نکنید؛ کنار او باشید تا با صدای خودش بیدار شود. اجازه ندهید کودک بعد از کابوس به اتاق شما بیاید؛ زیرا نه‌تنها این کار به یک عادت تبدیل می شود؛ بلکه این پیام را به کودک می‌دهد که تخت خودش جای امنی نیست.

بعضی کودکان در خواب، وحشت شبانه دارند که متفاوت از کابوس است؛ این وحشت در عمیق‌ترین مرحله خواب (در چهار ساعت اولیه بعد از به خواب رفتن) اتفاق می‌افتد. وحشت شبانه گرچه امر نادری است، ولی بیشتر در سنین 4 تا 5 سالگی روی می‌دهد و با بالا رفتن سن، وقوع آن کمتر می‌شود. در وحشت شبانه، با اینکه ممکن است چشمان کودک باز باشد، ولی هنوز در خواب است و وحشت‌زده به نظر می‌رسد؛ در این مواقع هرچه سریع‌تر کنار کودک بروید و سعی کنید او را آرام کنید تا به خود صدمه نرساند. از آنجایی که وحشت شبانه، در زمان‌هایی که کودک خیلی خسته است اتفاق می‌افتد، سعی کنید کودک در طول روز استراحت کافی داشته باشد.

چند نکته مهم:

بیشتر مشکلاتِ خوابِ کودک، با برنامه‌ریزی صحیح و پیروی از مجموع ه­ای از قوانین، قابل‌پیشگیری است.

اگرچه نباید وقت زیادی را برای به خواب بردن کودک صرف کنیم، ولی می‌توانیم او را در رختخوابش بگذاریم و شرایط مناسب خوابیدن او را فراهم کنیم. اگر کودک خردسال شما با فرزند دیگرتان اتاق مشترک دارد و این برنامه، خواب فرزند بزرگ‌تر را مختل می‌کند، لازم است در صورت امکان اتاقشان را جدا کنید یا فرزند بزرگ‌تر را از اتاق خارج نمایید تا کودک خردسال شما بتواند مستقل به خواب رود؛ بعد از یک هفته می‌توانند دوباره با هم در یک اتاق باشند.

نکات کلیدی:

جهت پیشگیری از مشکلات رفتاری هنگام خوابیدن انجام موارد زیر، راه ­گشاست:

1. برنامه منظمی برای وقت خوابیدن تنظیم کنید.

2. روش‌های مخصوص زمان خواب را تعیین نمایید.

3. کودکتان را 30 دقیقه قبل از خواب به فعالیتی آرام مشغول کنید.

4. کمک کنید تا فرزندتان مراحل و روش خواب را کامل کند.

5. در زمان مقرر او را به رختخواب ببرید و فهرست را بررسی کنید.

6. به او شب بخیر بگویید و اتاق را ترک کنید.

7. اگر روش زمان خواب را انجام داد، صبح او را تحسین کنید و یا جایزه ای برای کودک در نظر بگیرید.

8. به فرزندتان بیاموزید که در تخت خواب آرام باشد.

9. به او بگویید درصورتی که آرام باشد به او سر می‌زنید.

10. به‌تدریج فاصله‌ی زمانی را که به او سر می‌زنید، افزایش دهید.

11. سر زدن به او را تا هنگامی‌که به خواب رود، ادامه دهید.

شیوه حل مشکل خواب:

با کمک یکی از سه روش زیر مشکلات زمان خواب را حل کنید:

روش قاطعانه

صدازدن و اعتراض کودک را به کلی نادیده بگیرید و با او صحبت نکنید و یا به اتاقش نروید.

روش تدریجی

1. هنگام گریه کودک، پاسخ به او را به تأخیر اندازید.

2. فاصله‌های بین سر زدن را به‌تدریج زیاد کنید.

3. حتی اگر گریه می‌کند بعد از یک دقیقه اتاق را ترک کنید.

روش ملایم

1. روی تخت دیگری نزدیک تخت کودک دراز بکشید و تا زمانی که به خواب نرفته وانمود کنید که در خواب هستید.

2. به گریه او جز در مواردی که بیمار و یا در خطر است توجه نکنید.

نکات دیگر:

1. اگر کودک از تخت خود بیرون آمد و یا وارد تخت شما شد او را بازگردانید.

2. در طول شب به گریه یا صدازدن او کمتر توجه کنید.

3. یکی از سه روش گفته‌شده در قسمت‌های قبل را انجام دهید.

4. هنگامی‌که روش‌های خواب به‌خوبی از سوی فرزندتان اجرا شد، به یادآوری مراحل در هر شب نیاز نیست؛ حتی زمانی که شما در موردشان صحبتی نکنید، کودک خودش آن‌ها را اجرا می‌کند. به روشی که انتخاب کرده‌اید، پافشاری نمایید. کودک را به خاطر انجام دادن مقررات خواب و آرام ماندن در تختش، همیشه تحسین کنید.

نویسنده مقاله:

دکتر احمد رضا ربیعی فر ، متخصص بیماریهای کودکان ونوزادان ، دارای بورد تخصصی